Czym jest władza rodzicielska? Do czego uprawnia i zobowiązuje? Czym w odniesieniu do władzy rodzicielskiej zajmuje się sąd opiekuńczy? Jakie są jego inne zadania?
- Co to jest władza rodzicielska?
- Kiedy decyduje sąd opiekuńczy?
- Jakimi jeszcze sprawami zajmuje się sąd rodzinny?
Co to jest władza rodzicielska?
Władza rodzicielska to termin określający ogół praw i obowiązków, jakie przysługują rodzicowi wobec nieletniego dziecka. Obejmuje ona przede wszystkim sprawowanie nad dzieckiem i jego majątkiem pieczy, wychowywanie go i zapewnienie mu ochrony. Rodzice nabywają władzę rodzicielską w momencie narodzin dziecka. Na adwokatrodzinny.wroclaw.pl można dowiedzieć się, do czego uprawnia i zobowiązuje władza rodzicielska.
Dziecko jest zobowiązane do posłuszeństwa względem rodziców. Również te decyzje, które może ono podjąć samodzielnie, powinny uwzględniać opinie i zalecenia rodziców. Rodzic ma prawo do zarządzania majątkiem dziecka, ale nie oznacza to swobodnego dysponowania nim dla własnych potrzeb, lecz pilnowanie, by majątek nie tylko nie był naruszany, ale też by w miarę możliwości by pomnażany. Rodzic nie może dysponować własnym zarobkiem dziecka ani przedmiotami oddanymi mu do swobodnego użytku.
Rodzic lub opiekun dziecka jest też jego ustawowym reprezentantem. Nie może jednak reprezentować dziecka, jeśli chodzi o czynności prawne między dziećmi pozostającymi pod jego władzą rodzicielską, ani wtedy, gdy chodzi o czynność prawną między rodzicem a dzieckiem. Sprawując władzę rodzicielską powinno się uwzględnić dobro dziecka.
Kiedy decyduje sąd opiekuńczy?
Władzę rodzicielską sprawuje oboje rodziców. Żadne z nich nie ma decydującego głosu. To oznacza, że decydując o sprawach dotyczących dziecka powinni być zgodni, a w przypadku różnicy zdań – wypracować konsensus. Tak wyglądałoby to w idealnym świecie, ale w praktyce przedstawia się to tak, że czasem różnice zdań są zbyt duże, by rodzice potrafili w danej kwestii dojść do zgody, a dziecko na tym cierpi. I co wtedy?
Właśnie do rozwiązywania takich problemów służy instytucja sądu opiekuńczego (zwanego też sądem rodzinnym). Działa on w interesie dziecka. Jeżeli rodzice nie potrafią dojść do zgody, może on ograniczyć lub zawiesić wykonywanie władzy rodzicielskiej, jeżeli zagrożone jest dobro dziecka lub pojawia się przemijająca przeszkoda w jej sprawowaniu.
Sąd rodzinny może także na stałe pozbawić jednego lub oboje rodziców władzy rodzicielskiej. Dotyczy to przypadków, gdy nie może ona być wykonywana z powodu trwałej przeszkody, a także gdy jest nadużywana przez rodziców lub gdy w sposób rażący zaniedbują oni swoje obowiązki wobec dziecka.
Jakimi jeszcze sprawami zajmuje się sąd rodzinny?
Oprócz spraw dotyczących władzy rodzicielskiej sąd rodzinny prowadzi też postępowanie w sprawach nieletnich. By zwalczać demoralizację wśród nieletnich, sąd rodzinny może zastosować środki wychowawcze (upomnienie, zobowiązanie do właściwego postępowania, nadzór kuratora), poprawcze (umieszczenie w zakładzie poprawczym) , a także kary, jeśli inne środki nie są w stanie zapewnić resocjalizacji.
Sąd rodzinny prowadzi również postępowanie w stosunku do osób uzależnionych od alkoholu, orzekając o zastosowaniu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego.