Od czasu rosyjskiej inwazji na Ukrainę, tysiące osób przekracza polską granicę, szukając schronienia przed wojną. Są wśród nich rodziny z dziećmi i osoby starsze. Woja spowodowała mnóstwo zniszczeń, a sytuacja cywilów w okupowanych obszarach w Ukrainie nadal jest bardzo zła. Uchodźcy, którym udało się uciec, znajdują się w trudnej sytuacji w zupełnie nowym kraju. Jak skutecznie pomóc rodzinom i innym uchodźcom z Ukrainy?
- Jaka jest sytuacja uchodźców z Ukrainy?
- Jak rozmawiać z osobą, która uciekła przed wojną?
- Jak skutecznie pomóc rodzinie, uchodźcy z Ukrainy?
Jaka jest sytuacja uchodźców z Ukrainy?
24 lutego 2022 na Kijów spadły bomby i dla wielu osób dotychczasowy świat się skończył. Obywatele Ukrainy zaczęli uciekać z atakowanego kraju, a jednym z kierunków była właśnie Polska. Exodus ludności z okupowanych terenów nadal trwa, a Polska próbuje sprostać wyzwaniom, jakie pojawiły się przed nią w ciągu ostatniego czasu. Ogromna fala pomocy ruszyła z inicjatywy Polaków, rząd natomiast podpisał ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym, która mówi głównie o legalizacji pobytu przez 18 miesięcy, nadaniu numeru PESEL, czy pomocy rzeczowej i finansowej od samorządów. Pozostaje jeszcze kilka znaków zapytania, na przykład odnośnie tego, przez jaki czas Ukraińcy będą przebywać w domach Polaków, którzy zdecydowali się przyjąć do siebie rodziny, i co proponuje rząd w perspektywie długoterminowej. Jeśli jednak chodzi o sytuację na tu i teraz, warto zaznaczyć, że w przypadku obywateli Ukrainy pomoc jest spora, a rząd na ten moment nie zamyka granic przed uchodźcami wojennymi.
Jak rozmawiać z osobą, która uciekła przed wojną?
Po wybuchu wojna, w polskim społeczeństwie nastąpiła ogromna mobilizacja. Niemal każda osoba w jakiś sposób zaangażowała się na rzecz zbiórek lub pomocy materialnej dla obywateli Ukrainy. Bardzo wiele osób zadeklarowało także chęć przyjęcia rodziny pod swój dach. Warto tutaj zaznaczyć, że aby skutecznie pomóc uchodźcom trzeba także przygotować się psychicznie i emocjonalnie. Osoba, która uciekła przed wojną, nawet jeśli sama nie widziała, jak wszystko, co jest jej bliskie zostało zniszczone, znajduje się nagle w zupełnie obcym otoczeniu. Mało kto planował coś takiego. Niejednokrotnie przekreślone zostaje wszystko, co ludzie budowali przez lata, a zaczęcie od nowa może być niezwykle trudne.
W przypadku osób straumatyzowanych wato pamiętać, że niewskazane jest narzucanie się ze swoją pomocą. Ważna jest obecność i pokazanie podstawowych kwestii związanych z funkcjonowaniem w nowym otoczeniu. Nie warto także na siłę wypytywać danej osoby o przeszłość – jeśli będzie chciała opowiedzieć o tym, co ją spotkało, prędzej czy później otworzy się sama. To, co Ty możesz zaoferować to cicha obecność i towarzystwo w codziennych czynnościach.
Jak skutecznie pomóc rodzinie, uchodźcy z Ukrainy?
Jest kilka sposobów na to, żeby pomóc uchodźcom z Ukrainy. Wiele osób przyjmuje rodziny pod swój dach, jednak nie każdy ma taką możliwość. Zawsze możesz pomóc w inny sposób – przelewając pieniądze na wskazane zbiórki (PCK, PAH, Polska Misja Medyczna, Fundacja Ocalenie), lub po prostu zgłaszając się do miejsca, które kwateruje uchodźców z Ukrainy w charakterze pomocy do dzieci lub przy organizacji czasu wolnego. W punktach recepcyjnych zbierane są także rzeczy – ich lista jest na bieżąco aktualizowana na oficjalnych stronach danego miasta lub wsi.